مقالات دندانپزشکی

اندودانتیکس

اندودانتیکس

اندودانتیکس

واژەی اندودانتیکس از دو واژەی یونانی به معنای »درون« و »دندان« منشا میگیرد.اندودانتیکس شاخهای از دندانپزشکی است که با مورفولوژی، فیزیولوژی، و پاتولوژی پالپ دندان و بافتهای اپیکال انسان رس و کار دارد.مباحث نظری و عملی اندودانتیکس شامل علوم پایه و بالینی است، از جمله بیولوژی پالپ سامل و اتیولوژی، تشخیص، پیشگیری، ودرمان بیماریها و آسیبهای پالپ و شرایط  اپیکال مرتبط با آن. این خالصه، یک مرور جامع اندودانتیکس نیست، بلکه یک راهنامی مطالعه برای آمادگی بخش اندودانتیکس آزمون بورد ملی دندانپزشکی آمریکاNBDE است.دانشجویان عزیز میتوانند برای مطالعه‌ی بیشتر در هر کدام از زمینههای اندودانتیکس به منابع دیگر از جمله مراجع فوقالذکرمراجعه فرمایند. این خالصه بر آن است تا به مفاهیم و واقعیتهای علمی نظم و ترتیب داده و در هم ادغام کند. همچنین میتواندبه دانشجویان کمک کند تا بخشهایی که نیاز به تمرکز و مطالعه ی بیشتری دارند را بشناسند.

اندودانتیکس

شش موضوع اصلی اندودانتیکس در NBDE موارد زیر است.

  1. تشخیص بالینی، انتخاب کیس، طرح درمان، و مدیریت بیمار
  2. اقدامات و مراحل اصلی درمان اندودانتیک
  3. مشکالت حین درمان
  4. آسیبهای تروماتیک
  5. درمانهای کمکی اندودانتیک
  6. ارزیابی پس از درمان

واژەنامه ی اصطلاحات اندودانتیک انجمن اندودنتیستهای آمریکا به عنوان مرجع برای بیماریها و مشکالت اندودانتیک به کار گرفته شده است.

  1.  تشخیص بالینی، انتخاب کیس طرح درمان، و مدیریت بیمار

رئوس مطالب

1-1 بیماریهای پالپ
1-2 بیماریهای اپیکال
1-3 تشخیص اندودانتیک
1-4 معاینه و تستهای اندودانتیک
1-5 سندرم دندان ترکخورده

1-6 شکستگی عمودی ریشه
1-7 روابط اندودانتیک-پریودنتال

بیماریهای پالپ

الف. پالپ

  1. .پالپ از اعصاب، عروق خونی، و بافت همبند تشکیل شده است.
  2. چندین عامل، پالپ را منحرص به فرد میکنند و توانایی پالپ در پاسخ به تحریک را تغییر میدهند.۱

الف. پالپ تقریبا به طور کامل توسط بافت سخت (عاج) احاطه شده است، که فضای موجود برای انبساط (expansion)را محدود میکند و توانایی پالپ در تحمل تورم و ادم را محدود میکند.
ب. پالپ فاقد گردش خون جانبی است، که به شدت تواناییش در مقابله با باکرتی، بافت نکروتیک، و التهاب را
محدود میکند.
پ. پالپ دارای سلولهای ترشحکنندهی بافت سخت منحصر به فرد(ادنتوبالستها)، به علاوه سلولهای مزانشیاملی است که میتوانند به ادنتوبالست متایز یابند. این سلولها برای حفاظت از پالپ در برابر آسیب،عاج بیشرتی میسازند.

ب. فیزیولوژی درد پالپی

  1. حساسیت پالپ دندان توسط الیاف عصبی delta-A و C آوران کنترل میشود.
  2. درد عاجی
    الف. الیاف delta-A ،اعصاب میلینهی بزرگی هستند که وارد کانال ریشه شده و از میان پالپ به سمت کرونال
    رفته و به شاخههای کوچکتر تقسیم میشوند.

ب. درد الیاف delta-A به صورت یک درد رسیع، تیز و زودگذر، بالفاصله احساس میشود، که با حذف محرک             (مایعات رسد یا جویدن یک چیز سفت) به رسعت از بین میرود.
پ. رابطهی نزدیک الیاف delta-A با الیهی سلولی ادنتوبالستی و عاج، مجموعهی پالپی-عاجی (complex pulpodentinal )گفته میشود.

3 .درد پالپیت

الف. در التهاب پالپ، پاسخ بیش از حد است و با محرک متناسب نیست  (hyperalgesia) این پاسخ توسط          تاثیر واسطه‌های التهابی که در پالپ ملتهب آزاد میشوند، القا میشود.

ب. پیشرفت التهاب پالپ میتواند کیفیت پاسخ درد را تغییر دهد. هنگامی که درد بیش از حد الیاف A-delta      فروکش میکند، درد به نظر باقی میماند و به صورت یک درد گنگ و ضرباندار حس میشود. این درد دوم از الیاف    عصبی C منشا میگیرد.

پ. الیاف C ،اعصاب کوچک و غیرمیلینهای هستند که از مرکز اسرتومای پالپ میگذرند.

ت. برخالف الیاف delta-A ،الیاف C مستقیام در کمپلکس پالپی عاجی دخیل نیستند و به راحتی برانگیخته نمیشوند.

ث. درد الیاف C با آسیب بافتی بروز میکند و به واسطهی واسطه‌های التهابی، تغییرات عروقی در حجم خون
و جریان خون، و افزایش فشار بافتی ایجاد میشود.

ج. هنگامی که درد الیاف C غالب باشد، نشان دهنده‌ی آسیب موضعی غیر قابل برگشت بافت است.

چ. با افزایش التهاب بافت پالپ، درد الیاف C تنها منود درد میشود.

ح. مایعات یا غذاهای داغ میتوانند فشار داخل پالپ را به اندازهای که الیاف C تحریک شوند، افزایش دهند.

خ. این درد منترش است و میتواند به جایی دور یا به دیگر دندانها ارجاع شود.

د. چرخه‌ی پایدار التهاب برای ترمیم پالپ مرض است و در نهایت به نکروز بافت ختم میشود.

پ. طبقه‌بندی بالینی بیماریهای پالپ

۱ .پالپ طبیعی

الف. یک پالپ طبیعی، بی‌علامت  (asymptomatic) است.

ب. یک پالپ طبیعی، پاسخ خفیف تا متوسطی به محرکهای گرمایی والکتریکی میدهد که تقریبا بلافاصله پس از حذف محرک، فروکش میکند.

پ. دندان به دق و ملس پاسخ دردناک نمی‌دهد.

2 .پالپیت برگشت‌پذیر

الف. در پالپیت برگشتپذیر، محرک حرارتی (معمولا سرما) باعث یک پاسخ سریع، تیز، و خیلی حساس میشود که
به محض حذف محرک فروکش میکند.
ب. هر محرکی که بتواند روی پالپ تاثیر بگذارد، ممکن است باعث پالپیت برگشت پذیر شود.

  1. پوسیدگیهای اولیه یا ثانویه (راجعه)
  2. SRP پریودنتال
  3. ترمیمهای عمیق بدون بیس

پ. پالپیت برگشت‌پذیر یک بیماری نیست؛ یک علامت است.

  1. در صورت حذف محرک، پالپ به وضعیت بدون التهاب برمیگردد.
  2. در صورت باقی ماندن محرک، علائم ممکن است به سمت پالپیت برگشت‌ناپذیر سوق پیدا کند.

ت. به دو روش میتوان به صورت بالینی پالپیت برگشت‌پذیر را از پالپیت برگشت‌ناپذیر علامت دار متمایز کرد.

  1. پالپیت برگشتپذیر باعث یک پاسخ دردناک زودگذر به تغییرات حرارتی میشود که به محض حذف محرک (معمولا سرما) فروکش میکند. با این وجود، پالپیت برگشت‌ناپذیر علامتدار باعث یک پاسخ دردناک به تغییرات حرارتی میشود که بعد از حذف محرک هم ادامه پیدا میکند.
  2. شکایت از درد خودبه خود (غیرتحریکی)جزو پالپیت برگشت‌پذیر به حساب نمی‌آید

ث. نفوذ آشکار باکتریی به پالپ اغلب نقطهای است که به پالپیت برگشت‌ناپذیر متمایل میشویم.

۳ .پالپیت برگشت‌ناپذیر علامت‌دار

الف. بر طبق تعریف، پالپ بیش از آن که بتواند ترمیم شود، آسیب دیده است، و حتی با حذف محرک، بهبود نخواهد یافت.

ب. یافته‌های میکروسکوپی

  1. میکرو آبسه‌های پالپ به صورت نواحی ریز نکروز، در بین سلولهای متراکم التهابی حاد، شروع میشود.
  2. در هیستولوژی ممکن است اعصاب میلینه و غیرمیلینه‌ی سالم، در نواحی التهاب مرتاکم و دژنراسیون
    سلولی، دیده شود.

پ.به دنبال پالپیت برگشتناپذیر،مرگ پالپ ممکن است به سرعت اتفاق بیفتد یا سالها زمان بربد؛ این اتفاق
ممکن است دردناک باشد یا، به طور شایعتر، بی‌علامت باشد. نتیجه ی نهایی نکروز پالپ است.
ت. شاخصه ی آن درد خودبه خود و غیرتحریکی است که ممکن است منقطع یا پیوسته باشد.
ث. تغییرات حرارتی ناگهانی (اغلب به سمت سرما) دوره های طولانی درد را ایجاد میکنند که پس از حذف محرک
حرارتی هم ادامه مییابد.
ج. گاهی اوقات بیماران ممکن است بگویند که یک تغییر وضعیت مانند دراز کشیدن یا خم شدن باعث ایجاد درد میشود.

چ. عموما رادیوگرافی ها برای تشخیص پالپیت برگشت ناپذیر کافی نیستند.

  1. رادیوگرافی ها تنها میتوانند در شناسایی دندانهای مشکوک کمک می کنند
  2. در مراحل پیشرفته ممکن است گشادی بخش اپیکال PDL در رادیوگرافی ها مشخص شود.

ح. تست الکرتیکی پالپ میتواند ارزش کمی در تشخیص پالپیت برگشت ناپذیر علامت دار داشته باشد.

4 .پالپیت برگشت ناپذیر بدون علامت

الف. به صورت میکروسکوپی مشابه پالیپت برگشت ناپذیر علامت دار است.

  1. میکرو آبسه های پالپ به صورت نواحی ریز نکروز، در بین سلولهای متراکم التهابی حاد، شروع میشود.
  2. در هیستولوژی ممکن است اعصاب میلینه و غیرمیلینه ی سالم، در نواحی التهاب متراکم و دژنراسیون سلولی، دیده شود.

ب. علائم بالینی وجود ندارد، اما التهاب توسط پوسیدگی ها، برداشت پوسیدگی ها، یا وقوع تروما، ایجاد میشود.

5 .نکروز پالپ

الف. مرگ پالپ نتیجه ی موارد زیر است.

  1. پالپیت برگشت‌ناپذیر درمان نشده
  2. آسیب تروماتیک
  3. هر اتفاقی که باعث وقفه ی طولانی مدت خونرسانی پالپ شود.

ب. نکروز پالپ ممکن است کامل یا پارسیل باشد.

  1. نکروز پارسیل ممکن است با برخی از علائم پالپیت برگشت ناپذیر خود را نشان دهد. برای مثال،دندانی با دو کانال میتواند در یک کانال پالپ ملتهب و در کانال دیگر پالپ نکروز داشته باشد.
  2. نکروز کامل تا پیش از درگیر کردن PDL بی علامت است، و به تستهای حرارتی یا الکرتیکی پاسخ نمی دهد.

پ. در دندانهای قدامی، نکروز پالپ ممکن است با برخی تغییر رنگهای تاج همراه باشد.
ت. محصولات تجزیه ی پروتئینی و باکرتی ها و توکسینشان در نهایت به فراتر از فورامن اپیکال گسرتش می یابند؛که این امر منجر به گشادی PDL و حساسیت به دق و جویدن میشود.
ث. یافته های میکروسکوپی

  1. هنگامی که التهاب پیشرفت میکند، تخریب بافت در مرکز ادامه می یابد تا یک ناحیه ی فزاینده ی نکروز میعانی ایجاد کند.
  2. به دلیل فقدان خونرسانی جانبی و دیواره های عاج سخت و غیرقابل انعطاف، درناژ کافی مایعات التهابی اتفاق نمی افتد.
  3. نتیجه، افزایش موضعی فشار بافتی است که باعث تخریب و پیشرفت کنترل نشده ی آن تا نکروز کامل پالپ میشود.
  4. باکتریها میتوانند به توبولهای عاجی حمله و داخل آنها نفوذ کنند(به همین دلیل، لازم است تا لایه های سطحی عاج در حین پاکسازی و شکل دهی حذف شود).
6 .پالپی که قابل درمان شده (previously pulp treated )

الف. دندانی که درمان اندو شده است و کانالها با مواد پرکنندهی مختلفی بهجز مواد دارویی (medicament )داخل
کانال آبچوره شده اند.

7 .درمانی که از قبل آغاز شده است (therapy initiated previously)

الف. دندانی که از قبل درمان پارسیل اندو (به عنوان مثال، پالپوتومی و پالپکتومی)شده است.

8 .سایر موارد

الف. پالپیت هایپرپالستیک — رشد قرمزرنگ و گل کلم مانند بافت پالپ از وسط و اطراف یک اکسپوژر پوسیدگی. طبیعت فزایندهی(proliferative)این نوع از پالپ، به تحریک کم و مزمن پالپ، و خونرسانی زیاد که به طور ویژە در افراد جوان وجود دارد، نسبت داده میشود.

ب. تحلیل داخلی

  1.  اکثرا حین ارزیابی رادیوگرافیک معمول شناسایی میشوند. اگر تشخیص داده نشود، تحلیل داخلی در نهایت ریشه را پرفوره میکند.
  2.  منای هیستولوژی

(الف) پالپیت مزمن

  1. سلولهای التهابی مزمن
  2.  ژانتسلهای چندهسته ای در مجاورت بافت گرانوله.
  3.  پالپ نکروتیک در کرونال ضایعهی تحلیلی

(۳) تنها، درمان اندوی فوری میتواند این فرآیند را متوقف کرده و از تخریب بیشرت دندان جلوگیری کند.

(4) حیات پالپی پارسیل برای تحلیل داخلی فعال لازم است.

2-1 بیماریهای اپیکال

الف. تعریف بیماری اپیکال
  1. ضایعات اپیکال با منشا پالپی، پاسخهای التهابی به محرکهایی از سیستم کانال ریشه هستند.
  2. علائم بیمار ممکن است از پاسخ بدون علامت تا علائم مختلفی متفاوت باشد.
  • الف. حساسیت کم به جویدن
  • ب. حس بلندشدن دندان
  • پ. درد شدید
  • ت. تورم
  • ث. تب
  • ج. بیحالی(Malaise)

۳ .نشانه (sign)ای که بیش از همه نشانگر ضایعه ی التهابی اپیکال است، تحلیل استخوان رادیوگرافیک است، اما این موضوع قابل پیشبینی نیست. خیلی از اوقات ضایعات اپیکال در رادیوگرافی قابل رویت نیستند.
4 .ضایعات اپیکال به طور مستقل اتفاق نمی افتند؛ در زمینه ی واژەشناسی (terminology )مربوط به ضایعات اپیکال، همپوشانی کلینیکی و رادیوگرافیک وجود دارد زیرا واژەشناسی هم براساس عالئم و نشانههای بالینی، و هم براساس یافتههای رادیوگرافیک است. رابطهای بین یافته های هیستولوژی و عالئم، نشانه ها و طول مدت ضایعه به صورت کلینیکی وجود ندارد. اصطلاحات حاد و مزمن تنها دربارهی علائم کلینیکی به کار میروند.

 

ب. طبقه بندی بیماریهای اپیکال
  1. پریودنتیت اپیکال عالمتدار

الف. پریودنتیت اپیکال عالمتدار به التهاب دردناک اطراف اپکس(التهاب موضعی PDL در ناحیه ی اپیکال)گفته میشود. این موضوع میتواند نتیجه ی موارد زیر باشد.

  1. گسرتش بیامری پالپ به بافتهای اپیکال
  2. آمادهسازی اور (Overinstrumentation )یا پرکردن اور (overfill )کانال
  3. ترومای اکلوزالی مانند براکسیسم

ب. از آنجا که پریودنتیت اپیکال عالمتدار ممکن است اطراف دندانهای زنده و غیرزنده اتفاق بیفتد، انجام تستهای پالپی تنها راه تایید نیاز به درمان اندو است.

پ. حتی در صورت وقوع آن، PDL اپیکال ممکن است در منای رادیوگرافی در محدوهی نرمال به نظر برسد یا تنها اندکی گشاد شده باشد.
ت. دندان ممکن است حین تست دق دردناک باشد.
ث. اگر دندان زنده باشد، یک ادجاست اکلوزالی ساده اغلب میتواند درد را تسکین دهد. در صورتی که پالپ نکروز باشد و درمان نشده باقی مباند، ممکن است با پیشرفت بیماری به مرحله ی بعد یعنی آبسه ی حاد اپیکال، علائم بیشتری بروز کند.
ج. از آنجا که فضای کمی برای اکسپنشن PDL وجود دارد، افزایش فشار همچنین میتواند باعث فشار فیزیکی بر پایانههای عصبی شود، که متعاقب آن باعث درد اپیکال شدید و رضباندار میشود.
چ. ارزیابی هیستوپاتولوژیک، یک التهاب موضعی که داخل PDL نفوذ کرده و منترش شده را نشان میدهد.

2 .پریودنتیت اپیکال بدون علامت

الف. پریودنتیت اپیکال بدون علامت یک ضایعه ی قدیمی بدون علامت یا با علائم خفیف است.
ب. این موضوع معموال با تحلیل استخوان اپیکالی همراه است که در رادیوگرافی قابل مشاهده میباشد.
پ. باکرتیها و اندوتوکسینشان از پالپ نکروز به ناحیهی اپیکال سرازیر میشوند که باعث دمیرنالیزه شدن  گستردهی استخوان کورتیکال و اسفنجی میشود.
ت. گاهی ممکن است حساسیت کمی به تست دق یا ملس وجود داشته باشد.
ث. تشخیص پریودنتیت اپیکال بدون علامت با موارد زیر تایید میشود.

  • نبود کلی عالئم
  • وجود یک رادیولوسنسی اپیکال
  • در رادیوگرافی
  • تایید نکروز پالپ

ج. یک پالپ کامال نکروز مامنی امن برای میکروارگانیسمهای بی هوازی اولیه است — اگر عروق نباشند، سلولهای دفاعی هم نیستند.
چ. پریودنتیت اپیکال بدون علامت  به طور معمول از منظر هیستولوژی به عنوان گرانولوم اپیکال یا کیست اپیکال طبقه بندی شده است. تنها راه دقیق تمایز آنها از طریق ارزیابی هیستوپاتولوژیک است.

۳ .آبسه ی حاد اپیکال

الف. یک آبسهی حاد اپیکال، دردناک و همراه با اگزودای چرکی اطراف اپکس است.
ب. این موضوع نتیجه ی بدتر شدن پریودنتیت اپیکال عالمتدار ناشی از پالپ نکروز است.
پ. PDL ممکن است در رادیوگرافی در محدودهی نرمال به نظر بیاید یا تنها اندکی ضخیم شده باشد.
ت. رادیوگرافی پریاپیکال، المینادورای نسبتا نرمال یا اندکی ضخیمشده را نشان میدهد (زیرا قبل از آن که بتوان دمیرنالیزیشن را در رادیوگرافی تشخیص داد، عفونت به سرعت فراتر از محدودهی صفحهی کورتیکال گسرتش یافته است)
ث. تنها تورم مشهود است.
ج. ضایعات همچنین میتوانند نتیجه ی عفونت و تخریب رسیع بافتی منشا گرفته از درون پریودنتیت اپیکال بدون علامت باشند.
چ. یافته های هیستوپاتولوژیک

  1. ناحیه ی مرکزی نکروز میعانی حاوی نوتروفیلهای در حال تخریب و دیگر بقایای سلولی است.
  2. توسط ماکروفاژهای زنده، و گاهی لنفوسیتها و پلاسماسل ها احاطه شده است.
  3. باکرتیها همیشه در بافتهای اپیکال یا داخل حفرهی آبسه یافت نمی شوند.

ح. حضور علائم و نشانه های آبسه ی

حاد اپیکال

  1. شروع سریع تورم
  2. درد متوسط تا شدید
  3. درد در دق و ملس
  4. افزایش کم موبیلیتی دندان
  5. وسعت و گسرتش تورم توسط موقعیت اپکس و اتصاالت عضلانی، و ضخامت صفحه ی کورتیکال تعیین میشود.
  6. معموال تورم، موضعی باقی میماند. اگر چه ممکن است منتشر(diffuse )شده و گسرتش وسیعی داشته باشد (سلولیت).

خ. یک آبسهی حاد اپیکال میتواند با تستهای حیاتی پالپ و گاهی اوقات با پروب پریودنتال از آبسهی پریودنتال جانبی متامیز شود.

4 .آبسه ی مزمن اپیکال

الف. همراه با یک سینوسترکت دامئی یا دورهای برای درناژ است، و درد و ناراحتی ندارد.
ب. همچنین اگزودا میتواند از طریق سالکوس لثهای درناژ شود، که ضایعهی پریودنتال همراه با یک پاکت را تقلید میکند.
پ. تستهای پالپ به دلیل وجود نکروز پالپ، منفی است.
ت. ارزیابی رادیوگرافی، وقوع تحلیل استخوان در ناحیهی اپیکال را نشانمیدهد.
ث. درمان — این سینوسترکتها با درمان غیر جراحی اندو خودبهخود از بین میروند.

5 .استئیت کندانسان (کندانسه)

الف. میرنالیزاسیون بیش از حد استخوان اطراف اپکس یک دندان زندهی بدون علامت.
ب. رادیواپسیتی ممکن است ناشی از تحریک کم پالپ باشد.
پ. این اتفاق بدون عالمت و خوشخیم است و نیازی به درمان اندو ندارد.

1-3 تشخیص اندودانتیک

الف. تریاژ بیامر با درد
  1. درد دهانی صورتی (orofacial ) میتواند تظاهر بالینی بیماریهای مختلفی باشد که ناحیه ی سر و گردن را درگیر میکنند.
  2. علت درد باید بین با منشا دندانی (odontogenic )و غیردندانی(nonodontogenic )متمایز شود.
  • شمار زیادی از بیماریهای دهانی صورتی درد اندودانتیک را تقلیدمیکنند (ممکن است حس اشتباه را در نتیجه ی تداخل و همپوشانی الیاف حسی عصب تریژمینال ایجاد کنند).
  •  شاخصه های درگیری غیرادنتوژنیک (همه ی موارد در همهی کیسها کاربرد ندارد).
  1. درد دورهای (episodic )با دورههای بهبودی بدون درد
  2. نقاط حساس (points trigger )
  3. درد از میدالین صورت عبور میکند.
  4. دردی که با افزایش استرس ذهنی، نمایان میشود.
  5. درد فصلی یا دورهای (cyclic)
  6. پاراستزی
ب. تاریخچه ی پزشکی (تکمیل اطلاعات)
  1. .درمان اندو در اغلب مشکلات پزشکی منع تجویز ندارد. تنها کنرتااندیکاسیونهای سیستمیک درمان اندو، دیابت کنرتلنشده و انفارکتوس میوکارد (MI )اخیر (در طول 6 ماه گذشته)است.
  2. تاریخچه ی پزشکی بیمار، درمانگر را قادر میسازد تا نیاز به مشاورهی پزشکی یا استفاده از پیشدارویی برای بیامر را تعیین کند.
پ. تاریخچه ی دندانی
  1. شکایت اصلی

الف. »میشه در مورد مشکلتون به من توضیح بدین؟« — به زبان بیمار بیان شود.

ب. دندانپزشک باید برداشت خود را از پاسخهای بیامر بیان کند تا بیمار آنها را تایید کند.

2 .موقعیت مکانی

الف. مکان یا مکانهایی که علائم احساس میشوند.

ب. »آیا شما میتوانید دندانی که درد میکند یا تورم دارد را مشخص کنید؟«— از بیمار میخواهیم تا با اشارهی مستقیم یک انگشت، موقعیت مکانی را نشان دهد.
پ. دقت توضیحات بیامر دربارهی درد بستگی به این دارد که آیا رشایط التهابی تنها محدود به بافت پالپ است یا نه.

  1. در صورتی که التهاب به PDL نرسیده باشد، ممکن است تعیین موضع درد برای بیامر مشکل باشد، زیرا پالپ دارای الیاف حسی است که تنها درد را انتقال میدهند، نه موقعیت مکانی آن را.
  2. PDL دارای الیاف حسی پروپریوسپتیو است. زمانی که روند التهاب فراتر از اپکس گسرتش مییابد، شناسایی منشا درد برای بیامر آسانتر است (از تست دق
    میتوان استفاده کرد).

ت. درد ارجاعی

  1. درد همچنین میتواند به دندانهای مجاور یا به نیمفک مقابل ارجاع شود.
  2. در دردهای ادنتوژنیک، عبور درد از میدالین سر نادر است.
  3. درد ارجاعی همچنین ممکن است در همان سمت درگیر، به ناحیه ی پریاوریکوالر preauricular ،به سمت پایین به گردن، یا به سمت باال به گیجگاه ارجاع شود، به ویژە در دندانهای خلفی.
  4. در مولرهای خلفی، درد اغلب میتواند به نیمفک مقابل یا به دیگر دندانهای هامن فک ارجاع شود.
  5. مولرهای ماگزیال اغلب درد را به نواحی زایگوماتیک، آهیانهای )Parietal ،)و پسرسی )occipital ) رس ارجاع میدهند، در حالی که مولرهای پایین خیلی از اوقات درد را به گوش، زاویه (Angle)ی فک، یا نواحی خلفی گردن ارجاع میدهند.

 

 

پیج اینستاگرام آرکاتجهیزدنت

داشتن لبخند زیبا

سلامت دهان و دندان

 

دیدگاهتان را بنویسید